Dış politika analisti Sinan Ülgen, Ortadoğu’da tırmanan gerilimin İran rejimi üzerinde yıkıcı sonuçlar doğurabileceğini belirterek, olası misilleme senaryolarının hem bölge hem de Türkiye açısından büyük riskler barındırdığına dikkat çekti.
Dış politika analisti Sinan Ülgen, Ortadoğu’da tırmanan gerilimin İran rejimi üzerinde yıkıcı sonuçlar doğurabileceğini belirterek, olası misilleme senaryolarının hem bölge hem de Türkiye açısından büyük riskler barındırdığına dikkat çekti.
Ülgen’e göre, 7 Ekim 2023’te Hamas’ın İsrail’e yönelik saldırısıyla başlayan süreç, İran’ın bölgesel etkisinin ve askeri caydırıcılığının test edildiği yeni bir dönemin kapılarını araladı. İran’ın etkin olduğu Suriye ve Lübnan gibi bölgelerde caydırıcılığının sınandığını belirten Ülgen, “Geçen yıl İsrail’in İran’a yönelik operasyonlarında Tahran’ın yanıt kapasitesinin sınırlı kaldığı görüldü” dedi.
ABD’nin İsrail’e açık destek vermesiyle birlikte, Tel Aviv’in doğrudan İran’ı hedef almaya başladığını ifade eden Ülgen, yalnızca nükleer tesislere değil, rejimi sarsabilecek boyutta askeri hedeflere yönelindiğini vurguladı. “Bu durum, İran’da rejim değişikliğine kadar gidebilecek bir çatışma ortamı doğurabilir” değerlendirmesinde bulundu.
Ülgen, İran’ın askeri bir denge oluşturmadan nükleer müzakerelere dönmesinin zayıflık göstergesi olacağını belirterek, “Eğer İran ciddi bir misilleme yapmazsa, masaya eli daha da zayıflamış olarak oturmak zorunda kalır. Bu da çatışmaları uzatır” şeklinde konuştu.
Türkiye için alarm zilleri çalıyor
Ülgen, çatışmaların uzaması durumunda Türkiye’nin en çok etkilenen ülkelerden biri olacağına dikkat çekti. Özellikle uluslararası piyasalarda yaşanacak sarsıntıların ve petrol fiyatlarındaki artışın Türkiye ekonomisine zarar vereceğini belirtti. Ayrıca, bölgede yaşanabilecek büyük insani trajedilerin Türkiye’de de derinden hissedileceğini söyledi.
Beş Aşamalı Misilleme Senaryosu
Ülgen’e göre İran’ın olası karşılık stratejileri şu beş ana senaryo etrafında şekillenebilir:
Doğrudan Saldırı: İran, kendi topraklarından İsrail’e füze ve İHA saldırıları düzenleyebilir.
Vekil Güçler Üzerinden Hamle: Yemen ve Lübnan’da İran’a bağlı gruplar, özellikle Hizbullah üzerinden saldırılar gerçekleştirebilir.
ABD Hedefte: İsrail’e verdiği destek nedeniyle ABD’nin bölgedeki askeri ve diplomatik varlıkları saldırıya uğrayabilir.
Enerji Savaşları: İran, Hürmüz Boğazı’nı bloke ederek küresel enerji akışını kesebilir, bu da petrol fiyatlarını yükseltip dünya ekonomisini etkileyebilir.
İç Terör Faaliyetleri: İran destekli unsurlar, İsrail içinde terör eylemleri gerçekleştirebilir.
Ülgen, bu senaryoların sadece bölgesel istikrarsızlığa değil, aynı zamanda İran iç siyasetinde de ciddi kırılmalara neden olabileceğini belirtti. “Ortadoğu’da daha önce yaşanan krizlerden farklı olarak bu kez sarsıntı daha büyük olabilir” diyerek uyarıda bulundu.
