En Çok Bağımlılık Yapan 5 Madde: Bazıları Şaşırtıcı Derecede Yaygın

İngiltere Kraliyet Psikiyatristler Koleji’nden uzmanlar tarafından yapılan kapsamlı bir araştırma, en çok bağımlılık yapan maddeleri ortaya koydu. Araştırma sonuçları saygın tıp dergisi The Lancet’te yayımlandı.

Maddeler; bağımlılık potansiyeli, fiziksel zarar ve toplumsal etkiler olmak üzere üç ana ölçüte göre değerlendirildi. Özellikle “bağımlılık yapıcı etkileri” öncelikli alınarak oluşturulan liste, bazı yaygın maddelerin sanıldığından çok daha tehlikeli olabileceğini gösterdi.

İşte dünya üzerinde en çok bağımlılık yapan 5 madde:

1. EROİN
Bağımlılık yapıcı etkiler açısından tam puan alan eroin, listenin zirvesinde yer aldı. Hem fiziksel hem de psikolojik bağımlılık düzeyi son derece yüksek olan bu madde, kullanıcıya yoğun haz verirken, kısa sürede güçlü bir bağımlılık geliştirebiliyor. Uzmanlar, yalnızca birkaç kullanımda bile eroinin bağımlılık yaratabileceğini belirtiyor.

2. KOKAİN
Haz verme gücü açısından en yüksek skoru alan kokain, özellikle psikolojik bağımlılık açısından güçlü etkiler gösteriyor. Fiziksel bağımlılığı eroin kadar olmasa da, kullanıcıda yoğun bir “istek duyma” hali yaratıyor ve kısa sürede alışkanlığa dönüşebiliyor.

3. NİKOTİN
Sigara ve diğer tütün ürünlerinde bulunan nikotin, kokainle benzer düzeyde psikolojik bağımlılık yaratabiliyor. Dünya genelinde sigara kullanım oranı azalsa da, 2022 itibarıyla 1,25 milyar yetişkinin hâlâ tütün kullandığı belirtiliyor. Nikotinin verdiği haz kokain kadar yoğun olmasa da, bıraktırılması en zor maddeler arasında yer alıyor.

4. BARBİTÜRATLAR
Eskiden uyku bozuklukları ve anksiyete tedavisinde yaygın olarak kullanılan barbitüratlar, yüksek dozda alındığında ölüme yol açabilecek kadar tehlikeli. Günümüzde kullanım alanı azalsa da, bağımlılık potansiyeli yüksek olduğu için listede yer alıyor.

5. ALKOL
Yasal ve yaygın olmasına rağmen, alkol de yüksek oranda fiziksel bağımlılık yaratabiliyor. Özellikle gençler arasında kullanım oranı yüksek olan alkol, toplumsal zarar açısından da ciddi sonuçlar doğurabiliyor. Son yıllarda ünlü isimler arasında ayık yaşamı tercih edenlerin sayısında artış gözleniyor.

Uzmanlar, bu maddelerin kısa vadede haz verici etkiler sunsa da uzun vadede hem bireysel sağlığa hem de topluma büyük zarar verdiğini belirtiyor. Bağımlılık yapıcı maddelerle mücadelede farkındalık, erken önlem ve destek sistemlerinin hayati önem taşıdığı vurgulanıyor.