Trump ile Putin’in Alaska’daki görüşmesi, Ukrayna’da ciddi bir hayal kırıklığı yarattı. Zirveden önceki sert söylemlerine rağmen Trump’ın görüşmeden sonra Moskova’ya olumlu mesajlar göndermesi, Ukrayna’da endişeyle karşılandı.
Trump ile Putin’in Alaska’daki görüşmesi, Ukrayna’da ciddi bir hayal kırıklığı yarattı. Zirveden önceki sert söylemlerine rağmen Trump’ın görüşmeden sonra Moskova’ya olumlu mesajlar göndermesi, Ukrayna’da endişeyle karşılandı. Putin’in ABD topraklarında kırmızı halıyla karşılanması bile Rusya’yı izole etme çabalarının boşa çıktığı yorumlarına yol açtı.
Ukrayna’nın endişesi: Kararların kendisiz alınması
Kiev yönetiminin en büyük kaygısı, ABD ve Rusya’nın Ukrayna’yla ilgili kararları Ukrayna’ya danışmadan alması. Alaska’daki buluşma, bu kaygıları artırdı. Hatta görüşme, bazı Ukraynalılar tarafından 1945’te Avrupa’yı nüfuz alanlarına bölen Yalta Konferansı’na benzetiliyor.
Ateşkes pazarlığı ve Donetsk şartı
Rusya, ateşkes için Ukrayna’nın Donetsk ilinin tamamını teslim etmesini istiyor. Donbas bölgesinin önemli kısmı Rusya’nın elinde olsa da Donetsk’in bir bölümü hâlâ Ukrayna kontrolünde. Buna karşılık Moskova, Herson ve Zaporijya’da Ukrayna’nın elinde kalan topraklara saldırmamayı vaat ediyor. Ancak Zelenski, ateşkesin mevcut cephe hattında yapılmasında ısrarcı. Donetsk’in savaşsız kaybı, Ukrayna liderini iç politikada zora sokabilir. Ayrıca Rusya’nın ateşkesi bozmayacağına dair bir garanti bulunmuyor.
Belarus faktörü: Trump’ın yeni hamlesi
Trump’ın Putin’le ilişkileri Ukrayna’daki Biden yanlılarının yansıttığı kadar “tozpembe” değil. Trump, zirveden önce Belarus Cumhurbaşkanı Lukaşenko ile görüştü. Batı’nın yaptırımları sonrası tamamen Moskova’ya yaslanan Lukaşenko, Rus askerlerinin Belarus’a girmesine izin vermek zorunda kalmıştı. Bu da 2022’de Kiev’e kuzeyden saldırıyı kolaylaştırmıştı.
Eylül ayında Belarus’ta yeni bir Rusya-Belarus tatbikatı yapılacak. Trump’ın ise Lukaşenko’ya “havuç ve sopa” politikası uygulayarak, muhalefete baskıyı azaltması ve bazı tutukluları serbest bırakması karşılığında bazı yaptırımları kaldırmaya hazırlandığı konuşuluyor. Böylece Rusya’nın kuzeyden Kiev’e yeniden saldırması önlenmeye çalışılacak.
Sonuç: Gri alanlar çoğalıyor
Trump’ın Rusya politikası “siyah-beyaz” bir çizgi izlemiyor. Bazı alanlarda Moskova ile yumuşama yaşanırken, Belarus üzerinden yeni gerilim başlıkları ortaya çıkıyor. Kafkasya’daki “Trump Koridoru”nun ardından, şimdi de Belarus üzerinden Rusya’yı çevreleme hamlesi dikkat çekiyor.
