Washington’dan Elçiliklere Sert Uyarı: “Seçimlere Karışmayın!”

ABD Dışişleri Bakanlığı, yurtdışındaki büyükelçilik ve konsolosluklara gönderdiği yeni kılavuzla, diğer ülkelerdeki seçim süreçlerine yönelik kamu açıklamalarına sınırlama getirdi. Associated Press’in ulaştığı belgeye göre, diplomatik temsilciliklerden, “ABD’nin dış politika çıkarları açısından açık ve zorlayıcı bir gerekçe” olmadıkça seçimlerle ilgili açıklama yapmamaları istendi.

Yeni kılavuzda, büyükelçilerin yalnızca kazanan adayı tebrik etmeye odaklanmaları ve mesajlarında ABD’nin ortak dış politika hedeflerine vurgu yapmaları öneriliyor. Ayrıca, diplomatik temsilciliklerin belirli bir ideolojiyi çağrıştıran ifadelerden kaçınmaları gerektiği belirtilirken, Başkan Donald Trump’ın “yabancı ülkelerin egemenliğine saygı” prensibiyle uyumlu hareket edilmesi gerektiği vurgulanıyor.

Diplomatik Krizleri Önleme Çabası

ABD’nin son yıllarda farklı ülkelerde görev yapan büyükelçilerinin yaptığı açıklamalar, çeşitli diplomatik krizlere neden olmuştu. Siyasi olarak hassas ortamlarda yapılan yorumlar, ABD’nin seçim süreçlerine müdahil olduğu algısını güçlendirmiş ve yerel aktörlerle ilişkileri zedelemişti. Bu yeni kılavuzun, söz konusu riskleri azaltmak ve diplomatik çerçeveyi netleştirmek amacıyla hazırlandığı ifade ediliyor.

Trump yönetiminin göreve gelişiyle birlikte açıklanan bu kısıtlama, dış politikada daha temkinli ve içe dönük bir yaklaşımın işareti olarak da yorumlanıyor.

ABD Elçilerinin Tartışmalı Seçim Yorumları

Geçmişte yaşanan bazı olaylar, yeni kılavuzun neden gerekli görüldüğünü ortaya koyuyor:

Kolombiya (2022): ABD Büyükelçisi Philip Goldberg’in, “Venezuela ve Rusya’dan seçimlere müdahale olabilir” sözleri ülkede siyasi tansiyonu artırdı.

Kenya (2022): Büyükelçi Meg Whitman’ın seçimleri “tarihin en özgür ve adil seçimi” olarak nitelendirmesi muhalefetin sert tepkisini çekti. Raila Odinga’nın “Kapa çeneni” çıkışı gündem oldu.

Türkiye (2023): ABD Büyükelçisi Jeff Flake’in CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu ile görüşmesi Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın tepkisini çekti. Erdoğan, “Senin muhatabın Cumhurbaşkanıdır!” sözleriyle tepki gösterdi.

Meksika (2024): Büyükelçi Ken Salazar’ın, yargıçların seçimle atanmasını öngören anayasa tasarısına ilişkin yorumları Meksika hükümeti tarafından “egemenlik ihlali” olarak nitelendirildi ve diplomatik nota ile karşılık verildi.

ABD Dışişleri Bakanlığı, büyükelçilerin siyasi gelişmeleri izlemek amacıyla hükümet yetkilileri ve siyasi aktörlerle görüşmeler yapmasının diplomatik görevlerinin bir parçası olduğunu belirtse de, yeni kılavuzla birlikte bu temasların artık çok daha dikkatli ve tarafsız bir çerçevede yürütülmesi gerektiği vurgulanıyor.

Yeni dönemde, elçiliklerin dış politikada ‘konuşan değil izleyen’ aktörler haline gelmesi hedefleniyor.